Đây là chiến thắng lớn trong cuộc chiến công nghệ giữa các siêu cường. Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã bất ngờ cấp phép cho Nvidia tiếp tục bán dòng chip AI chuyên biệt cho thị trường Trung Quốc – quyết định này đến sau nhiều tháng vận động hành lang khẩn trương và thuyết phục trực tiếp Nhà Trắng bởi CEO Jensen Huang. Động thái này mang lại sự giải tỏa tài chính lớn cho Nvidia. Công ty đã tránh được nguy cơ hụt doanh thu lên tới 8 tỷ đô la trong năm tài chính và có thể tái thâm nhập thị trường mà đích thân Huang ước tính sẽ trị giá 50 tỷ đô la trong vài năm tới. Theo Financial Times, bước ngoặt xuất hiện sau chuyến thăm của Huang tới Nhà Trắng ngày 6/8 để gặp trực tiếp Tổng thống Donald Trump. Chỉ hai ngày sau, Bộ Thương mại Mỹ – đơn vị phụ trách kiểm soát xuất khẩu – đã chính thức cấp giấy phép đầu tiên cho Nvidia bán chip H2O tại Trung Quốc.
Bối cảnh căng thẳng chưa từng có
Quyết định này là chương mới nhất trong cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung. Vấn đề cốt lõi là lo ngại công nghệ Mỹ có thể bị Bắc Kinh sử dụng để phát triển AI quân sự tinh vi. Để phòng ngừa, Mỹ áp đặt các lệnh kiểm soát xuất khẩu nghiêm ngặt, chặn bán các chip AI tiên tiến nhất sang Trung Quốc. Những bộ xử lý mạnh nhất của Nvidia như dòng Blackwell bị cấm xuất khẩu sang Trung Quốc. Để thích ứng, Nvidia đã phát triển chip H2O – phiên bản “giảm sức mạnh” – để tuân thủ quy định ban đầu. Tuy nhiên, vào tháng 4, chính quyền Trump lại siết chặt lệnh cấm, cấm luôn cả chip H2O. Đòn đánh này khiến Nvidia choáng váng: công ty phải dừng vận chuyển hàng, ghi nhận khoản lỗ 4,5 tỷ đô la do tồn kho và các cam kết mua hàng. Đến tháng 5, Nvidia cảnh báo nhà đầu tư về mức thiệt hại có thể lên tới 8 tỷ đô la cho cả năm tài chính.
Ngoại giao trực tiếp, vận động hậu trường
Phải mất nhiều tháng ngoại giao và vận động chính trị quyết liệt, chính sách mới được đảo chiều. Những cuộc gặp trực tiếp của ông Huang với Nhà Trắng là cú hích quyết định. CEO Nvidia đã “mở lòng” Tổng thống Trump, thay đổi hoàn toàn quan điểm của ông về công ty. Trong Hội nghị AI ở Nhà Trắng tháng trước, Trump thú nhận từng nghĩ tới việc “chia nhỏ” Nvidia về mặt pháp lý trước khi biết về CEO Jensen Huang. “Tôi nói, ‘Chúng ta sẽ chia nhỏ gã này ra,' trước khi nghe rõ mọi chuyện,” Trump nhắc lại trên bục phát biểu. “Tôi nói, ‘Ông ta là ai? Nvidia là gì? Tôi chưa từng nghe về nó'.” Sau đó, Tổng thống tiếp: “Khi quen với Jensen thì tôi đã hiểu tại sao,” rồi mời ông Huang đứng dậy trước khán phòng. Đó trở thành bước ngoặt, khiến Nhà Trắng tin rằng giữ vững sức khỏe tài chính của Nvidia là then chốt giúp Mỹ dẫn đầu cuộc đua AI toàn cầu.
Ý nghĩa với doanh nghiệp giá trị nhất thế giới
Với Nvidia, đây thật sự là tin mừng cứu nguy. Tháng trước, gã khổng lồ công nghệ này lập cột mốc lịch sử khi cán mốc vốn hóa 4.000 tỷ đô la, hiện dao động quanh 4.450 tỷ đô la. Khi nguy cơ hụt thu 8 tỷ đô bị xóa bỏ và thị trường Trung Quốc 50 tỷ đô được khai mở lại, các nhà đầu tư chắc chắn sẽ rất chú ý khi Nvidia công bố kết quả quý tới. Nếu tiếp tục tăng trưởng, tập đoàn có thể trở thành công ty đầu tiên cán mốc 5.000 tỷ đô la. Nvidia từ chối bình luận. Bộ Thương mại Mỹ chưa phản hồi báo chí.
Kết luận
Chính sách đảo chiều đầy bất ngờ của Nhà Trắng giúp Nvidia thoát khỏi “cửa tử”, tiếp tục thống trị lĩnh vực chip AI toàn cầu và là minh chứng cho sức mạnh của ngoại giao cá nhân trong cuộc chiến công nghệ Mỹ - Trung. Diễn biến này dự báo thị trường AI năm tới sẽ cực kỳ sôi động với những thay đổi lớn về chiến lược giữa các cường quốc.
