Một chiếc drone dưới nước đã ghi lại đoạn video đầu tiên từ trước đến nay về một trong những loài động vật không xương sống bí ẩn nhất Trái Đất, mực khổng lồ.

Vào tháng 3, một con mực khổng lồ non, dài khoảng 30 cm, đã trôi qua tầm nhìn của camera trên phương tiện điều khiển từ xa (ROV) ở độ sâu 600 mét gần quần đảo South Sandwich thuộc Nam Đại Tây Dương. Cơ thể trong suốt của sinh vật này điểm các đốm nâu.

Trên tàu nghiên cứu Falkor, nhóm các nhà khoa học từ Viện Hải dương Schmidt và Đại học Essex đã theo dõi trực tiếp khi đoạn video được truyền lên tàu. Tiến sĩ Michelle Taylor, nhà khoa học trưởng, cho biết ban đầu nhóm không chắc chắn họ đang nhìn thấy gì, nhưng họ tiếp tục quay vì sinh vật này “vừa đẹp vừa kỳ lạ.” Phát hiện này là một cột mốc quan trọng. Dù mực khổng lồ đã được định danh chính thức cách đây 100 năm, chưa ai từng quay phim được chúng khi còn sống trong môi trường tự nhiên. “Việc nhìn thấy đoạn phim đầu tiên về một con mực khổng lồ non trong môi trường tự nhiên của nó thật sự thú vị và thật khiêm tốn khi nghĩ rằng chúng không hề biết đến sự tồn tại của con người,” Tiến sĩ Kat Bolstad, một nhà sinh vật học nghiên cứu động vật thân mềm ở biển sâu tại Đại học Công nghệ Auckland, người được mời xác minh đoạn video ngay sau khi trở về từ chuyến thám hiểm Nam Cực, nói với BBC.

Trong nhiều thập kỷ, hầu hết những gì các nhà khoa học biết về mực khổng lồ đều đến từ các phần còn sót lại — thường là trong bụng của cá nhà táng, kẻ săn mồi duy nhất được biết đến của chúng. Thỉnh thoảng, các ngư dân kéo lên những con trưởng thành đang hấp hối, thường bị mắc vào lưỡi câu khi chúng tấn công mồi. Nhưng trước cuộc gặp gỡ này, chưa ai từng tận mắt chứng kiến loài sinh vật này còn sống, không bị quấy rầy, và bơi tự do trong vực sâu bí ẩn của đại dương.

Mực khổng lồ trưởng thành, Mesonychoteuthis hamiltoni, được coi là nhà vô địch hạng nặng của thế giới động vật không xương sống. Theo ước tính, chúng có thể dài tới 7 mét và nặng đến 500 kg. Chúng sở hữu đôi mắt lớn nhất trong giới động vật — lớn hơn một quả bóng rổ — và các cánh tay không chỉ có giác hút mà còn được trang bị các móc có thể xoay, giúp chúng hoàn hảo để sống trong vực thẳm. Tiến sĩ Bolstad giải thích rằng nơi trú ẩn rộng lớn, tối tăm của mực khổng lồ có lẽ là một phần lý do khiến loài này vẫn rất khó tìm thấy. “Chúng rất nhạy bén với môi trường xung quanh, vì bất kỳ thay đổi nào trong cột nước quanh chúng đều có thể là dấu hiệu của kẻ săn mồi,” bà chia sẻ với The New York Times. Các đặc điểm thích nghi của mực khổng lồ — bao gồm giai đoạn đầu đời trong suốt đầy kỳ quái — dường như được thiết kế để giúp chúng trôi nổi mà không bị phát hiện cho đến khi trưởng thành thành cá thể màu đỏ, đục và chìm sâu hơn vào đại dương. Chỉ vài tuần trước đó, cùng nhóm nghiên cứu này cũng đã quay được đoạn phim đầu tiên về loài mực kính băng, một loài động vật thân mềm ít được biết đến khác. Tiến sĩ Jyotika Virmani, giám đốc điều hành của Viện Hải dương Schmidt, coi những phát hiện liên tiếp này là lời nhắc nhở sinh động về sự phong phú ẩn giấu của đại dương. “Những khoảnh khắc đáng nhớ này tiếp tục nhắc nhở chúng ta rằng đại dương đầy rẫy những bí ẩn chưa được khám phá,” bà chia sẻ với BBC.