Thẩm phán phán quyết chính quyền Trump vi phạm pháp luật và nói Tối Cao Pháp Viện đã “không hữu ích.” Một thẩm phán liên bang đứng về phía Đại Học Harvard trong vụ kiện chống lại chính quyền Trump, ra lệnh chính phủ Mỹ giải đông khoảng 2,6 tỷ đô la tài trợ.
Phán quyết của thẩm phán cũng chỉ trích Tối Cao Pháp Viện vì ban hành những lệnh dường như gạt sang bên các án lệ “mà không có nhiều giải thích.” Giống nhiều phán quyết khác chống lại chính quyền Trump, vụ Harvard sẽ được kháng cáo và có thể lên tới tòa cao nhất.
Chính quyền Trump nói họ rút tài trợ của Harvard vì tình trạng bài Do Thái tại trường đại học này. Nhưng “việc rà soát hồ sơ hành chính khiến khó có thể kết luận gì khác ngoài việc Bị Đơn đã dùng chủ nghĩa bài Do Thái như một màn khói cho một đòn tấn công có chủ đích, mang động cơ hệ tư tưởng nhằm vào các đại học hàng đầu của đất nước này,” Thẩm phán liên bang Allison Burroughs viết trong phán quyết hôm qua.
Hành vi của chính phủ Mỹ vi phạm Đạo Luật Thủ Tục Hành Chính (Administrative Procedure Act – APA) và Tu Chính Án Thứ Nhất (First Amendment), Burroughs viết. Dù chính các tuyên bố của Harvard cho biết trường “bị nạn bài Do Thái hoành hành trong những năm gần đây và trường có thể (và nên) đã làm tốt hơn trong xử lý vấn đề,” vẫn “có rất ít mối liên hệ giữa nghiên cứu bị ảnh hưởng bởi việc chấm dứt các khoản tài trợ và chủ nghĩa bài Do Thái,” Burroughs nêu.
Chính phủ đóng băng 2,2 tỷ đô la tài trợ vào ngày 14 tháng 4 và rút thêm tài trợ qua các lệnh tiếp theo. Harvard kiện chính quyền Trump tại Địa Hạt Massachusetts nhằm đảo ngược các cắt giảm tài trợ. Các phán quyết ở địa hạt này có thể bị kháng cáo lên Tòa Phúc Thẩm Liên Bang Khu Vực 1.
Burroughs nói rằng các thư chính phủ gửi Harvard đã không “công nhận những cải cách và cam kết mà Harvard đã thực hiện,” không “nêu bất kỳ trường hợp cụ thể nào về chủ nghĩa bài Do Thái trong khuôn viên Harvard,” và không “chỉ rõ Harvard đã không phản ứng với bất kỳ hành vi bài Do Thái nào theo cách vi phạm Tiêu Đề VI (Title VI của Đạo Luật Dân Quyền năm 1964).”
Thẩm Phán: Tối Cao Pháp Viện Mơ Hồ Và Không Hữu Ích
Burroughs, một người được Obama bổ nhiệm, viết chú thích đề cập đến bình luận gần đây của Thẩm Phán Tối Cao Pháp Viện Neil Gorsuch rằng các tòa cấp dưới không được “chống lại” các phán quyết của tòa tối cao. “Dù quan điểm riêng của họ là gì, các thẩm phán có nghĩa vụ tôn trọng ‘hệ thống phân cấp của hệ thống tòa án liên bang do Hiến Pháp và Quốc Hội thiết lập,’” Gorsuch viết trong một ý kiến ở vụ khác, viện dẫn vài ví dụ về các tòa địa hạt bị cho là không tuân theo án lệ Tối Cao Pháp Viện.
Chú thích của Burroughs nói rằng các tòa địa hạt cố gắng tuân thủ phán quyết Tối Cao Pháp Viện, nhưng “những phán quyết gần đây trên hồ sơ khẩn cấp (emergency docket) của Tối Cao Pháp Viện về việc chấm dứt tài trợ không phải là các mẫu mực của sự rõ ràng, và đã để lại nhiều vấn đề chưa được giải quyết.”
“Tòa này hiểu, dĩ nhiên, rằng Tối Cao Pháp Viện, giống như các tòa địa hạt, đang cố gắng giải quyết những vấn đề này nhanh chóng, thường trong bối cảnh khẩn cấp, và rằng các vấn đề phức tạp và đang tiến hóa,” Burroughs viết. “Tuy nhiên, với điều đó, Tòa kính cẩn cho rằng việc chỉ trích các tòa địa hạt vì ‘chống lại’ Tối Cao Pháp Viện là không hữu ích và không cần thiết khi họ đang nỗ lực tìm câu trả lời đúng trong một bối cảnh học thuyết thay đổi nhanh chóng, nơi họ phải vật lộn với cả án lệ hiện hữu và chỉ dẫn tạm thời từ Tối Cao Pháp Viện dường như gạt án lệ đó sang bên mà không có nhiều giải thích hoặc đồng thuận.”
Nhà Trắng Chỉ Trích “Thẩm Phán Do Obama Bổ Nhiệm Mang Tính Hoạt Động”
Người phát ngôn Nhà Trắng Liz Huston ra tuyên bố nói chính phủ sẽ lập tức kháng cáo phán quyết “tồi tệ” này. “Đúng như Tổng Thống Trump dự đoán ngay trong ngày điều trần, thẩm phán mang tính hoạt động do Obama bổ nhiệm này luôn sẽ phán xử có lợi cho Harvard, bất kể thực tế,” Huston nói, theo Harvard Crimson.
Huston cũng nói rằng “Harvard không có quyền hiến định đối với tiền thuế của người dân và vẫn không đủ điều kiện nhận tài trợ trong tương lai,” theo một tuyên bố được nhiều cơ quan truyền thông trích dẫn. “Với bất kỳ người quan sát công tâm nào, rõ ràng Đại Học Harvard đã thất bại trong việc bảo vệ sinh viên của họ khỏi quấy rối và để sự phân biệt đối xử hoành hành trong khuôn viên suốt nhiều năm,” bà nói.
Chủ Tịch Harvard Alan Garber viết trong một thông điệp trên trang web của trường rằng “phán quyết khẳng định các quyền theo Tu Chính Án Thứ Nhất và quyền thủ tục (procedural rights) của Harvard, và củng cố các lập luận của chúng tôi trong việc bảo vệ tự do học thuật của Trường, nghiên cứu khoa học trọng yếu, và các nguyên tắc cốt lõi của giáo dục đại học Mỹ.”
Garber lưu ý vụ kiện chưa kết thúc. “Chúng tôi sẽ tiếp tục đánh giá các hệ quả của ý kiến, theo dõi những diễn biến pháp lý tiếp theo, và thận trọng trước bối cảnh thay đổi trong đó chúng tôi tìm cách thực hiện sứ mệnh của mình,” ông viết.